فریبا فرزام، عضو کمیته ملی حافظه جهانی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به ایرادی که کمیته فرعی برنامه حافظه جهانی یونسکو به دو پرونده پیشنهادی ایران گرفته است، گفت: واژه «پس فرستادن» پرونده‌ها اصطلاح درستی نیست؛ چرا که این یک روال طبیعی است که هر پرونده‌ای که قبلاً هم ارسال شده، طی کرده است.
وی افزود: پرونده‌ها در چارچوب فرم مشخص خودش بررسی می‌شود و نقطه نظرات از سوی کمیته‌های مربوطه در برنامه حافظه جهانی اعلام می‌شود و چیز غریبی نیست، اما نکته‌ای که خیلی عجیب است، این است که برخلاف مقررات یونسکو این مسئله رسانه‌ای شده است.
عضو کمیته ملی حافظه جهانی اضافه کرد: در واقع یونسکو در یک برگه اولیه که به کشورهایی که اثر یا آثاری برای ثبت به برنامه حافظه جهانی پیشنهاد کرده‌اند، آنها را از رسانه‌ای کردن روال بررسی پرونده‌هایشان منع می‌کند و دقیقاً آخرین جمله این نامه این است که «از رسانه‌ای کردن این موارد اجتناب شود».
فرزام با انتقاد از یکی از اعضای کمیته ملی حافظه جهانی که این موضوع را رسانه‌ای کرده است، گفت: این خیلی عجیب است که به ممنوعیتی که یونسکو در این باره اتخاذ کرده، توجهی نشده است و من دلیل این اتفاق عجیب را که از کمیسیون ملی یونسکو سر زده، نمی‌دانم؟
وی که در تمام هفت دوره فعالیت کمیته ملی حافظه جهانی، عضو این کمیته بوده، اضافه کرد: من در تمام این دوره‌ها مشابه این نامه‌ها (حاکی از تذکرات یا ایرادهایی به آثار پیشنهادی) را دریافت کرده‌ام ولی چون رسانه‌ای شدن آنها مخالف مقررات خود یونسکو است، درباره آنها اظهار نظری نکرده‌ام.
این عضو کمیته ملی حافظه جهانی در ادامه گفت: پس از این تذکرات و مطابق مقررات به کشورها این فرصت داده می‌شود تا موارد مورد نظر کمیته فرعی برنامه حافظه جهانی را انجام و نظر این کمیته را تامین کنند و در این مورد هم تا 31 ژانویه به ایران فرصت داده شده است.
فرزام تاکید کرد: پرونده‌ها پس از بررسی مجدد و اصلاحات لازم و و قطعاً تا قبل از پایان فرصت، دوباره به کمیته مشورتی ارسال می‌شود و نظر نهایی در مورد ثبت شدن یا نشدن آنها در برنامه حافظه جهانی معمولاً حوالی تیر و مرداد از طریق مدیرکل یونسکو به کشورها اعلام می‌شود.
وی در پاسخ به اینکه ایراداتی که به دو پرونده پیشنهادی ایران گرفته شده، شامل چه مواردی است و آیا قابل رفع است یا خیر؟ تاکید کرد: با اینکه اظهار نظر ما اعضای کمیته ملی حافظه جهانی در رسانه‌ها در این باره، خلاف مقررات است اما به عنوان شخصی که 7 سال است در این زمینه کار می‌کنم، نمی‌توانم نظرم را نگویم؛ من روالی را که در این دوره در حال سپری شدن است، غیرعادی احساس می‌کنم.
این عضو کمیته ملی حافظه جهانی در عین حال گفت: جای نگرانی در مورد ثبت شدن آثار پیشنهادی ایران به برنامه حافظه جهانی وجود ندارد و ما هنوز فرصت داریم که اطلاعاتی را دالّ بر صحت ادعاهایمان در مورد پرونده‌های اولیه تدوین کنیم و در حال حاضر هم داریم همین کار را می‌کنیم.
فرزام افزود: البته تا پیش از این سابقه نداشت که ما مستند و شاهدی در این مورد ارائه کنیم، اما این بار برای آشکار شدن صحت ادعاهایمان در حال تدوین مستندها و شواهدی برای افزودن به پرونده اولیه و ارسال مجدد به یونسکو هستیم.
وی در عین حال درباره احتمال برخی ایرادهای سیاسی به یکی از پرونده‌ها - «نقشه‌های تاریخی ایران در عصر قاجار» که از سوی وزارت امور خارجه تدوین شده است - گفت: کمیته ملی از ابتدا که آثار را بررسی می‌کرد، به این نکته توجه داشت که به هر حال این اثر رنگ و بوی سیاسی دارد و ارسال آن به عنوان اثر پیشنهادی کشوری مثل ایران، پرمخاطره خواهد بود؛ با این حال اعضای کمیته به اتفاق این مخاطره را پذیرفتند و این اثر را معرفی کردند.
این عضو کمیته ملی حافظه جهانی ادامه داد: الان هم این مخاطره در مورد این اثر وجود دارد و ممکن است یک رای سیاسی دامنگیر آن شود.
چندی پیش فرهاد اعتمادی، نماینده کمیسیون ملی یونسکو در کمیته ملی حافظه جهانی در گفتگو با یکی از خبرگزاری‌ها از ارجاع پرونده‌های دو اثر پیشنهادی ایران («ذخیره خوارزمشاهی» و «نقشه‌های تاریخی ایران در عصر قاجار») به برنامه حافظه جهانی، از سوی یونسکو خبر داده بود.
وی در این مصاحبه برخی «ضعف‌ها» را هم متوجه کمیته ملی حافظه جهانی کرده بود و حضور نداشتن نمایندگان برخی سازمان‌ها مانند سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، کتابخانه مجلس و کتابخانه آیت‌الله مرعشی در این کمیته و نبودن یک بدنه علمی توانمند در زمینه نسخه‌شناسی را از جمله این ضعف‌ها برشمرده بود.
نظر شما